Hartenstraat 8 in de 17e eeuw

Schilderij van Herman Doomer

Het gebouw waarin Hotel IX is gevestigd was vroeger het woonhuis en de werkplaats van Herman Doomer, een meubelmaker, ivoorsnijder en lijstenmaker uit Duitsland. Eén van Herman Doomer’s klanten was Rembrandt van Rijn. Rembrandt was een trouwe klant die de werkplaats op Hartenstraat 8 regelmatig bezocht.

Herman trouwde met Baertje Martens met wie hij negen kinderen kreeg, waaronder de kunstschilder Lambert Doomer. Zijn zoon Lambert kreeg een opleiding tot meubelmaker van zijn vader, maar vervolgde zijn opleiding bij Rembrandt en werd uiteindelijk kunstschilder. In die hoedanigheid werkte hij mogelijk op de een of andere manier mee aan De Nachtwacht.

Omstreeks 1640 bestelde Herman bij Rembrandt twee portretten, van hemzelf en zijn vrouw. Deze schilderijnen bevindenzich tegenwoordig in het Metropolitan Museum of Art in New York en de Hermitage in Sint-Petersburg. Kennelijk was Herman zo’n succesvol meubelmaker, dat hij zich kon laten vereeuwigen door een van de beroemdste en dus duurste portretschilders van dat moment.

Van toen naar nu

Door de jaren heen is er veel veranderd. De binnenstad van Amsterdam echter niet. De Nederlandse hoofdstad Amsterdam is beroemd om zijn unieke grachten. De 17e-eeuwse grachtengordel met de hoofdgrachten (Singel, Herengracht, Keizersgracht en Prinsengracht) en een stuk omliggend gebied zijn op 1 augustus 2010 opgenomen in de UNESCO-Werelderfgoedlijst.

Heel de wereld is rond Amsterdam gebouwd, dichtte de beroemde Nederlandse dichter Joost van den Vondel in de zeventiende eeuw. Die zeventiende Gouden Eeuw was voor Amsterdam een ongekende periode van welvaart en voorspoed. Uit heel Europa kwamen duizenden mensen naar de stad om handel te drijven of een nieuw bestaan op te bouwen. Al snel barstte het oude stadsgebied binnen de Singelgracht dan ook uit haar voegen en ontwierp men voor de zo broodnodige stadsuitbreiding de grachtengordel.

Zo ontstonden rondom de oude middeleeuwse stadskern de drie hoofdgrachten, Herengracht, Keizersgracht en Prinsengracht. Deze werden door dwarstraatjes met elkaar verbonden en gaven het gebied van De 9 Straatjes in de eerste helft van de zeventiende eeuw zijn definitieve vorm. In de straatjes voerden ambacht, handel en cultuur van oudsher de boventoon.

Kaart van het centrum van Amsterdam, met de 9 straatjes gemarkeerd.

Bijna vierhonderd jaar later bruist het er nog altijd van ambachtelijke bedrijven, bijzondere horecagelegenheden, galeries en een uniek aanbod van kleinschalige, gespecialiseerde en veelal authentieke winkels.